ნატო დავითაშვილი
ლურჯი ჩიტი (სცენარი, ქალაქური მისტიკა)
შემოდგომის მოღრუბლული დღეა. მშრალ ხიდზე ბაზრობისკენ მიდის წყვილი - ქალ-ვაჟი. ასე 30 წლისანი იქნებიან. ქალი საშუალო სიმაღლისაა, კუბოკრული ქვედატანი და ფერში შეხამებული პიჯაკი აცვია. მხარზე ფოტოაპარატი აქვს გადაკიდული. მამაკაცი მუქ ჯინსებში და მოგრძო პიჯაკშია, ყელზე ორად დახვეული ლურჯი შარფი უკეთია.
ქალი: მე ქუჩის მხარეს დავდგები. ხიდიდან გადახედვის მეშინია.
ვაჟი მაშინვე გაუცვლის ადგილს. თან გაეღიმება.
ქალი: რა გაცინებს?
ვაჟი: ადრე არასდროს გითქვამს.
ქალი: მხოლოდ ამ ხიდზე მეშინია.
ვაჟი: (გაკვირვებით) რატომ?
ქალი: აქ მდინარე არ არის. ჩვეულებრივი ხიდების არ მეშინია.
ვაჟი: აა... ასეთი რამ პირველად მესმის.
ქალ-ვაჟი ბაზრობასთან მივა. ქუჩის გაყოლებაზე გამყიდველებსა და მეწვრვილმანეებს გამოფენილი აქვთ ათასგვარი საქონელი. ყველა ოჯახიდანაა გამოტანილი. ქალი შეჩერდება ბუკინისტთან _ ასაკოვან კაცთან. ხელში აიღებს ერთ გაყვითლებულ წიგნს და ინტერესით ათვალიერებს.
ქალი: შეხედე, მეტერლინკის “დაუპატიჟებლის” 1905 წლის გამოცემა.
გამყიდველი: რარიტეტია. ივერიის ბიბლიოთეკიდანაა. ამის ფასი თუ იცით, მე ძვირად არ მოგცემთ.
ქალი: მეტერლინკის? (ქალს ეღიმება და წიგნს ფურცლავს).
კაცი: რა ღირს?
გამყიდველი: 30 ლარი, ქალბატონისთვის - 25.
ქალი: დიდი მადლობა. (ხსნის ჩანთას).
კაცი ასწრებს და იხდის ფულს.
კაცი: “ლურჯი ფრინველი” ხომ არ გაქვთ?
გამყიდველი (დანანებით): არა. მე არ მაქვს. იმასა აქვს. (მიუთითებს გვერდით მდგომ გამყიდველზე, რომელსაც წინ ფაიფურის პატარა ფიგურები და ჭურჭელი, ბიჟუტერია ულაგია)
კაცი და ქალი ცნობისმოყვარეობით გადახედავენ მეორე გამყიდველის საქონელს.
ქალი: თქვენ გაქვთ მეტერლინკის “ლურჯი ფრინველი”?
II გამყიდველი: არა... არა მაქვს. (დაიხრება და ნივთების გადალაგებასა და გასწორებას იწყებს).
I გამყიდველი (ქალ-ვაჟს): სწორად ვერ გამიგეთ. მე ამ ლურჯ ფრინველს ვგულისხმობდი.
I გამყიდველი დაიხრება და მეზობლის ნივთებიდან ფაიფურის მუშტისტოლა ლურჯი ჩიტის ფიგურას აიღებს.
ქალი: აჰ... (გაეცინება ქალს.) ეს მთლად უკეთესი. რა ღირს?
II გამყიდველი ენის ბორძიკით: 5 ლარი.
ქალი ჯიბეში ჩაიყოფს ხელს და გამყიდველს ფულს გაუწვდის.
ქალ-ვაჟი აგრძელებენ გზას.
I გამყიდველი: გამაგიჟებ, ასეთ ძვირფას ფაიფურს კაპიკებში ყიდი.
II გამყიდველი ხელს ჩაიქნევს და არაფერს უპასუხებს.
ქალ-ვაჟი მიადგება ეზოს. გისოსებს მიღმა ჩანს ერთსართულიანი ძველებური სახლი. შედიან სახლში.
ქალი: ბუხარს ხომ დაანთებ? ახლა სახლში უფრო ცივა ვიდრე გარეთ. თან აქ ისეთი ნესტია.
კაცი იწყებს ბუხრის ანთებას, იქვე ახლოს აწყვია ცეცხლში შესაკეთებლად გამზადებული ძველი პარკეტი.
ქალი ბუხრის თავზე ფაიფურის ჩიტს დასვამს.
ქალი: შენთვის ვიყიდე. რომ წახვალ წაიღე. ჩაი ავადუღო არა? კონიაკიც მაქვს. ხომ დალევ კონიაკიან ჩაის?
კაცი: აბა რა!
ქალი გადის სამზარეულოში.
ისმის ქალის ხმა: რა უცნაურად დაემთხვა...
კაცი: რა?
ქალი: ლურჯი ფრინველის გამოჩენა. მართალი იყო მეტერლინკი, რომ ამბობდა, ადამიანები უმწეოები ვართ და გულზეხელებდაკრეფილები ველოდებით ჩვენს ბედისწერასო.
კაცი ანთებს ბუხარს, იღებს ფაიფურის ჩიტს და გადის ქალთან სამზარეულოში.
ქალი (აგრძელებს): ეს დღეებია საშინელ განწყობაზე ვარ. გითხარი კიდეც. მყარი ფსიქიკის რომ არ ვიყო, იქნებ თავისთვის რაღაც ამეტეხა. (ქალის ასხამს ჩაის და უმატებს კოვზით კონიაკს). ამ ამინდებმაც ხომ ბოლო მომიღო, ან წვიმს ან მოღრუბლულია. არადა, ჯერ სად ვარ. მთელი ზამთარი წინ მაქვს. რამე უნდა მოვიფიქრო, ამ ბუხრის იმედზე ვეღარ ვიქნები, ზამთარში გავიყინები. ახლა მივხვდი, თეატრში რა უნდა დავდგა. რა მჭირდება ახლა.
ქალი ლანგარზე ალაგებს ლამბაქებს და ბუხრის ოთახში გადის. დაბალ მაგიდაზე ალაგებს ფინჯნებს და დივანზე ჯდება. კაცი მიუჯდება გვერდით. ქალი იღებს იქვე მიდებულ შარფს და შიგ ეხვევა.
კაცი: აღარ დაამთავრე. რა გჭირდება?
ქალი: მეტერლინკის “ლურჯი ფრინველი” უნდა დავდგა. ხომ დამეხმარები? ეს ჩიტი დავინახე თუ არა, მაშინვე მივხვდი. ბედისწერაა, აბა რა.
კაცი: მაშინ შენთან იყოს.
კაცი მაგიდაზე დგამს ჩიტის ფიგურას.
ქალი: ხომ დამეხმარები?
კაცი: არა მგონია. საჩემო არაა.
ქალი მოსვამს ჩაის.
ქალი: უჰ რა კარგია. ცოტა გავთბი. სიცივის ადამიანი არ ვარ. სიცხე მინდა. მწველი სიცხე. ეს სახლი რომ ისე გამოაშროს, სულ ტკაცატკუცი გაჰქონდეს.
კაცი: დიდი კოცონი გდომებია შენ (სიცილი)
ქალი: დიდი, ვეებერთელა, მწველი კოცონი (ასევე სიცილით)
კაცი: წავალ ახლა. სცენარი მაქვს დასამთავრებელი.
ქალი: ჰო წადი. დიდი მადლობა დღევანდელი დღისთვის, ცოტა აზრზე მომიყვანეთ შენ და შენმა ლურჯმა ჩიტმა.
ქალი აიღებს ფაიფურის ფიგურას და გაუწოდებს კაცს. კაცი გასასვლელისკენ წავა. ისმის ტელეფონის ზარი. ქალი შეტრიალდება. კაცი დროს იხელთებს და მის ჩუმად, ბუხრის თავზე შემოსვამს ლურჯ ჩიტს.
მშრალი ხიდი. ერთმანეთის გვერდით დგანან უწინდებურად ნაცნობი გამყიდვლები.
I გამყიდველი: რამდენი გაქვს მაგ ჩიტის ფიგურა. ახლახანს არ გაყიდე?
II გამყიდველი არაფერს უპასუხებს.
I გამყიდველი: ის ქალი ხომ გახსოვს, ჩემგან წიგნი რომ იყიდა, შენგან კი ეგ ჩიტი?
II გამყიდველი: ჰო, როგორ არა, 2 დღის წინ.
I გამყიდველი: ცნობილი რეჟისორი ყოფილა.
II გამყიდველი: რა მოუვიდა?
I გამყიდველი: რა იცი, რომ მოუვიდა?
II გამყიდველი: ისე ვთქვი.
I გამყიდველი: მის სახლს ცეცხლი გასჩენია, ძველი ბუხარი ჰქონია სახლში და და დაღუპულა, საწყალი. გუშინ ტელევიზორში აჩვენეს.
II გაყიდველი: უჰ... (ჩიტს ხელში აიღებს და გაბრაზებული დახედავს. ხელს ისე უჭერს ფიგურას თითქოს თავის წაწყვეტას უპირებს). სულ ამის ბრალია. ეს შეუსრულებდა სურვილს. ასე იცის. სამწუხაროდ, იმ ქალს სურვილში არ გაუმართლა.
I გამყიდველი: (გაოცებული შეხედავს) რა უშნო ხუმრობა იცი.
II გამყიდველი: (ხელს ჩაიქნევს) ეჰ, ნეტა ვხუმრობდე.
I გამყიდველი: თუ არ ხუმრობ, მაშინ გადააგდე, რაღას ყიდი? (დაცინვით მიმართავს კაცს)
II გამყიდველი: არც მე გამიმართლა სურვილში, როცა პირველად ძალიან დიდ ფასად გავყიდე და მისი უკან დაბრუნება ვინატრე.
I გამყიდველი: გიჟი ხარ შენ. რას არ მოიგონებ? ზღაპრები უნდა წერო. მე გაგიყიდი.
II მყიდველს მიუახლოვდება ახალგაზრდა წყვილი.
გოგო: ნახე რა ლამაზი ჩიტია. ამასთან ერთად დიდი სიამოვნებით გავფრინდებოდი.
ბიჭი: რა ღირს ეს ლურჯი ჩიტი?