ჯარჯი ფხოველი

ჯარჯი ფხოველი

***
რითაც სიკვდილი გავრითმე,
დავდივარ იმავ ჯავრითვე...
გულის დუღილი, ჩივილი
თან გავატანე ჩავლილ თვეს...
მწარე დღეწვრილთა წრიალი
გავზომე დროსთან დავითვე...
დავწყიე ყოფის სიმუხთლე
დავჯე და დარდით დავითვერ!..

ჯარჯი ფხოველი

***
სთველის პეპლების მწუხარებავ, შენი ფრთების ყვითელ
რელიეფს
რომ მიფენ ხოლმე გზისპირებზე,
რომ მიმიძღვები შემოძარცულ ტევრის ქვითინში,
უკან რომ მომდევ მჭკნარ ფოთლოვანით,
გზას რომ მავიწყებ, გარდახდილი ბრძოლების კვალზე
რომ არ მახედებ,
მდუმარების ნისლში რომ მახვევ -
მითხარ, სად მგეზავს ეს გზა, შიშველ ხეთა მოთმქში
რომ გარჭობილა მჭკნარ ფოთლოვანით
რად მოსდევს ჩემს გზას თმაგაწეწილი?
ვის უწვდი ბილიკს ფეხდაუდგამს და უფოთლო ტყეს
ვის ჰპირდები საჩრდილობლად?

მამცნე ყოველი, სანამ მწუხრში მივიქცეოდე,
სანამ ჩემი დღის ბოლო ნაფოტებს
მივუყრი კოცონს შუაღამისას.

1978

ჯარჯი ფხოველი

დეკემბრის თოვლი


და დეკემბერმა ისევ მოთოვა და მოასწორა სამშობლოს მხრები...

თოვლმა აკეცა ბილიკები; გაოცებულ ტყეს
თვალებში ფიფქი შეაყარა... მშვიდობით, ტყეო!
მშვიდობით გზებო! თქვენც - მამულის ღობე-ყორენო!
სანამ თქვენს ძილში გაზაფხული შემოიხედავს
და ვარსკვლაების ბწკლით გადასწევს თებერვლის ღამეს -
თქვენი სიზმრები უნდა ვმწყემსო
და მოლოდინის
ლოდები ვზიდო ქანცგაწყვეტამდე!

1978

ჯარჯი ფხოველი

და ქალაქიდან ავიყარე

და ქალაქიდან ავიყარე მაშინ,
როცა მშობლიური მთების ძახილმა
დახანჯრა ჩემი მოლოდინი, მედღეხვალიე...

ასე მეძახდა დიდგორის ველი,
ასე მეძახდა კრწანისის მზე,
მაგრამ მაშინ ვერ გავიგონე!

დღეს ისტორიის ოღროჩოღრო გზებს
უკან გავყვები:
კვლავ გავივლი დროის უკუნეთს!

ვიტყვი: დიდგორის ომში დავეცი!
ვიტყვი: კრწანისის მიწაში ვწევარ!

დღეს გავიგონე მთების ძახილი...
ეს ხმა ოდღესღაც მოისმინა ვაჟა-ფშაველამ...
ამ ძახილმა გააოგნა,
მერე ის ხმა გულით აწონა
მთათა ერთობის მესაიდუმლემ!

ვამბობ: დღეს კარგად გავიგონე
მთების ძახილი
და ქალაქიდან ავიყარე
და თქვენთან ვდგევარ,
მთებო და მთებზე მაღალო მთავ, ვაჟა-ფშაველავ!

2012

ჯარჯი ფხოველი

დღეშავი

შენ აქ ჩაგქოლავს მელანქოლია
მშიერა მგელის უგუნურ გეშით...
დაექროლება მელანს ქორივით
შენი კალამი და უნუგეშო
დღე გაგრძელდება; ცას სიზმარივით
მოელანდები, შავად ფერილი,
დაგეკარგება სიტყვის მარილი,...
შენ რო გინდოდა, ეხლა ვერ ივლი
იმ გზებით, დღეს რომ ცაში მიდიან:
შენ ცის ბილიკზე ტკივილებს ვერ შობ!..
ეს მზიანი დღე შენთვის ბინდია,
მშიერა დროის ლუკმავ და გერშო!

2012

ჯარჯი ფხოველი

მგლები

იქ -
არახიჯის გადასავალთან
ნელა თოვს ახლა და ყმუის მგელი...
და ჩემს ქალაქში,
და გაყინულ შუაღამეში
მომინდა უცებ -
გავიგონო ტყიერთა მოთქმა -
ახლა რომ სხედან არახიჯის გადასავალთან
და
შეწყობილად,
ხმამაღლა,
ერთხმად გაისმის მათი შიმშილის ზარი...
ო, უზრუნველო აჩრდილებო,
სასახლეებო,
დიაცის თმებში დახლართულო ღამევ წკვარამო,
და კიბეებო სინანულისა -
მე ვფიქრობ მგელზე,
გეუბნებით,
მე ვფიქრობ მგელზე,
ჩუმად რომ უღრენს დამშეულ თვისტომს,
და სიზმრებს ხედავს შუაღამის თოვლიან ქოხში
იქ -
არახიჯის გადასავალთან.


ცისკარი, 1969. - N6

ჯარჯი ფხოველი

***
უბისთავიდან ნელა-ნელა მოცოცავს თოვლი,
ანაღვლიანებს თეთრი ფერი
კვირისას თვალებს...
განთიადამდე მთებს შეჰყვირის ბებერი ხარი
და
რქებს უღერებს უდაბურ ზამთარს.
თოვს
მამაჩემო... ნელა-ნელა მოცოცავს თოვლი
უდაბური ტყეებისაკენ,
ნაღვლიანი ღელეებისკენ,
ახოებისკენ...
ქვევით და ქვევით...
ღამდება -
მაგრამ მაინც მოჩანს თეთრი სინათლე
და
ღამეს კაწრავს შორი ყვირილი... -
განთიადამსე ნამჯას ღეჭავს ბებერი ხარი
და რქებს უღერებს უდაბურ ზამთარს.


ცისკარი, 1969. - N6

ჯარჯი ფხოველი

გაზაფხული. 2012

სალომე კაკაბლიშვილს

და გაზაფხულის სუნი ტრიალებს,
ყვავილი დახვდა თოვლის ქვეშ აპრილს...
და გულზე ლოდებს ირტყამს ტიალი
არაგვიანი: ლურჯი ვეშაპი!

ნელა დიან და წვიმას ცდილობენ
ღრუბლები, ელვით დაისრულები...
ეხლა შენც იგრძნობ მიწის ჭრილობებს:
მოისმენ კვნესას დაუსრულებელს...

გადის ზამთარი გულის ფეთებით:
გადის, გშორდება ჟამი ჩავლილი...
წყნარად ღამდება: ცას უერთდება
დღე, ბუხრებიდან ასულ კვამლივით...

2012

ჯარჯი ფხოველი

სანათა-მარიამს სახსოვრად ეს მცირე ლექსი.
შენი ჯარჯი ფხოველი

* * *
აქ ყველაფერი ღვთით არი:
ეს დილა, როგორც ქვითარი...
დღე, ძილში განაქვითარი...
და ლექსი ესევითარი!
რაც გიანდერძა მიწამა:
დარდი, რომელიც იწამე...
ვინ დარჩება და ვინ წავა:
ვინ დამიტოვა მიწა მე...
ეს დილა როგორც ქვითარი,
დღე, ძილში განაქვითარი
და ლექსი ესევითარი...
აქ ყველაფერი ღვთით არი!

2012

ბმული - https://www.facebook.com/photo.php?fbid=4837475772939&set=a.1578000568096.2086930.1178086978&type=1&theater

ჯარჯი ფხოველი

ქაღალდის უდაბნო

უდაბნო: ქვიშის და მზის ნამცეცების აღრევით შობილი.
ხოლო მზის ნამცეცი უკვდავი ბალახია, მზის ნამცეცი
უკვდავი ტყეა, მზის ნამცეცები ხომ ჩვენ ვართ: მე და
შენ... მზის ნამცეცებზე სამყარო დგას და ჩვენც
ვდგევართ. მზის ნამცეცებით ცარგვალია მოფენილი.
მზის ნამცეცები ვარსკვლავკრიალა ღამეს აღვიძებენ.
მზის ნამცეცები ჩვენს სიზმრებს ეფინება შემოდგომის
ფოთლებივით... მზის ნამცეცები დედამიწის თვალებს
ბასრავენ...

ქაღალდის უდაბნო სულ სხვა რამ არის: მზის
ნამცეცები, ქაღალდის ფერფლი, ნაკუწები, კაბინეტების
და ბიბლიოთეკების მტვერი და თებო... და ფოთლები
სულ სხვა ჯიშის ბაობაბების... ქაღალდის უდაბნო:
მატერიკი თვალუწიერი.... თეთრი, თეთრი ისე, როგორც
იანვრის თოვლი...

შენ ქაღალდის უდაბნო თუ გიგრძვნია; იქ ოაზისიც
შეგხვდება და, ალაგ-ალაგ, პირგამშრალი წყაროების
ჩურჩულიც ისმის და ქაღალდის უდაბნოში პოეტი დგას
ათასწლოვან ბაობაბივით... აქ ოდესღაც უღრანი ტყე
ხარობდაო, ეგრე ამბობენ... ეხლა ხეთა ნატერფალებზე
თეთრი ფოთლები ყრია უკიდეო ველის კიდეგან _ მზის
ნამცეცებში არეული, კაცთა ყოფნის ნარჩენებში
ალუფხული, შერეული ისტორიის ხავსმოდებულ
ხარახურაში.... აქ უცხო მგზავრი გაივლის და – ველზე
რჩება დინოზავრის ნატერფალები... აქ პოეტი დგას
ათსწლოვან ბაობაბივით: თვალებს უბნელებს უდაბნოს
ლიბრი და ტოტებზე შერჩენია ენის ხავსი, ენის ფესვთა
ნაგლეჯები, არეული თიხაში და ცელოფანის
ყვავილებში, დროის კვამლში, დროის ნაცარში...

თუ გაგივლია ამ უდაბნოში, თუ გინახია აქ ქაღალდის
ციხე-კოშკები: და დღეები და ღამეები და გამქრალი
ეპოქები, აკინძული ხავსგადაკრულ ტომეულებად... და
სნეული დრო, აქ ქაღალდის ფურცლებს რომ ყლაპავს
მაცოცხლებელ ტაბლეტებივით... და სიცოცხლის
ხანგრძლივობით უკვდავ ქვიშას რომ ეჯიბრება!

ჩვენ ავაგეთ აქ ქაღალდის ქალაქები, ცადაწვდილი
ცათამბჯენები და ისტორია დავამწყვდიეთ
გამოქვაბულში, რომლის კედლებზეც,
მჭვარტლნასვამებზე, დავკიდეთ ცეცხლზე
გამოსაშრობად სტრიქონები: წავაწერეთ აქ პირველი
სიყვარულის გრძელი ამბავი... პირველი ლოცვა და
პირველი სავედრებელი და ვაღიარეთ უწინარეს ჩვენი
მშობლები: დედა ენა და მამა ენა

შენ კი რატომ გაგიკვირდა, შენს ოთახში უდაბნომ რომ
შემოაბიჯა: ბიბლიოთეკის დარბაზებში რომ წევს ის და
იმის მტვერში ჩაძირული სახელები რომ ქვითინებენ:
გენიოსები, საკუთარი გულის გვირგვინოვანი
არტერიები ამ უდაბნოს რომ აჩუქეს და მიმოაბნიეს
ბაგეებგამშრალ და მოწყენილ ოაზისებში, თეთრი
ქვიშით გადათოვლილ გორაკებზე და ხეობებში...

ირმის ნახტომის რძისფერი თებო ყრია ქაღალდის
უდაბნოში და გადმოისმის კოსმიური ქარის ქვითინი:
სწორედ ისეთი სიმღერაა, რომ გესმოდა შენ იმ რძისფერ
გზისნაპირებზე მაშინ, როცა აქ მოდიოდი გზაშეშლილი
და გულღორღიანი და გალაქტიკის მჭრელი ქარი
შუბლს გიგრილებდა.

და ქაღალდის უდაბნოში პოეტი დგას ათასწლოვან
ბაობაბივით... იმის ფოთლებზე, ცხელ ქვიშაში
დაფენილებზე, ყოველჟამიერ ვიღაც ხატავს ცინცხალ
სტრიქონებს... და გადიან საუკუნენი: ქვიშა ქვიშას
ემატება, ფოთოლს ემატება ისევ ფოთოლი...

უნდა გითხრათ მე სიმართლე გულშემზარავი: თქვენ
ქაღალდის უდაბნოთა მგზავრები ხართ, ჯიგიტებო
მზედაკრულებო; მე ვიცი მწარედ შეათამაშებთ მზის
ისრებით დაჩხვლეტილ ზურგებს... დაჭიმავთ უღლის
კამეჩებივით გადაქლეტილ, დაჭმუჭნილ კისრებს,
რკინის უღელი და ტაბიკები ჯერაც რომ არ
დავიწყებიათ... და ხანდახან წინ გაიშვერთ გაძვალულ
ხელებს: ხელისჩამორთმის და მოხვევის სურვილი რომ
დავიწყებიათ!.. ირმისნახტომის მათხოვრებო,
ვარსკვლავების თეთრ მუხლებთან დაჩოქილებო, აქ,
ქაღალდის უდაბნოში ხომ ეძებეთ ბედნიერება, იმის
მიბაძვით, ვინც დალახა ძველისძველი უდაბნოები და
ვერაფერი ვერ იპოვა და მისი კვნესა პირგამშრალ ცას
აეტოტა და შეერია მზედალეულ დუინებს და ბაობაბის
დამჭკნარ ფოთლოვანს...

აქ ძველპოეტებს გზა აერიათ: და მრავალი წელიწადია
და მრავალი საუკუნეა გზას მიიკვლევენ უდაბნოთა
ბალახბულახში... აქა ყრია კრატერების დაცლილ
ჯამებში ძველპოეტების დარდის ნაცარი... ისინი დიან
უდაბნოს კარად სისხლისგამღებ დონორებივით... და
ოაზისებს მათი დიდი ცრემლი აცოცხლებს.

ო, მზეო, მზეო, შენ ქაღალდის უდაბნოში უფრო მწველი
ხარ! კევრად ტრიალებ ჩვენს დაპობილ და დაჩეხილ
თავისქალებზე... უდაბნოთა დიდო დედავ, შენ
ქაღალდის უდაბნოც ხომ მკლავზე არწიე... ო, მზეო,
მზეო, შენ დახატე ეს უდაბნო: ჩვენს გულებში
დაამწყვდიე ქვიშრობის კვნესა!

გამოიღვიძეთ, ჯიგიტებო უდაბნოსანო! თქვენ ვერ
იცხოვრებთ ამ უდაბნოში: სულ სხვა უდაბნო უნდა
ეძებოთ! შორს წასვლა სულაც არ მოგიწევთ, ის ახლოს
არის: ინტერნეტის პირგამშრალი, შავი უდაბნო... აქვე,
ახლო სამეზობლოში... და ჩვენ, ქაღალდის უდაბნოს
შვილებს მოსახდენი გვაქვს მოსახდენელი: ამ ქვიშას
უნდა დავუტოვოთ ჩვენი გულის ნაფლეთები და წიგნები
და ფურცლები და ფურცლები აურაცხელი... და, ვინც
ქაღალდის ერთგულები ვართ, ვაღიაროთ რომ ეს
უდაბნო შავნაღველის და მწუხარების შავი გზა არის:
სიკვდილის გზაა გულშემზარავი!

მაკულატურას არ დაგარქმევ: ხელი მომტყდება! შენ
ქაღალდის უდაბნო ხარ, კეთილი, წმინდა... წმინდა
უდაბნოს წმინდა ქვებზე ჩვენ წავაწერთ წმინდა
სახელებს: ისინი, მართლაც, ბევრნი არიან. იმათი
ლოცვა გადმოისმის დუინების განდაგან, შორით,
უდაბნოს წმინდა ვარსკვლავებიდან...

ერთი პოეტის სამარეზე ყორანი ზის ამ უდაბნოში...
ხოლო მეორე პოეტის დარდს გააცხადებს დაჭრილი და
გულმოკლული არწივის ლანდი... სხვა პოეტები
ჩაძირულან ენის საღვთო მდუმარებაში... ეს უდაბნო ხომ
ყველას ეკუთვნის...
ინტერნეტის გულდახშული, შავი უდაბნო... და
ქაღალდის უდაბნოდან იმ უდაბნომდე მხოლოდ ერთი
დღის სავალი არის... იმ უდაბნოში კოსმიური ბუქია და
ნოუტბუქია!

მე ვარ ქაღალდის და სიკვდილის უდაბნოელი: მგზავრი,
ვინც გულის ნაფლეთები ამ უდაბნოს დაუტოვა და, ვინც
წიგნები და ფურცლები და სტრიქონები და თვალისჩინი
უდაბნოს მზეს აჩუქა და უგულოდ და უსინათლოდ
თეთრ ქვიშაზე მიიცრემლება...

მე ვარ ქაღალდის უდაბნოელი: ის გადავლახე და იმისი
მზე დავლიე და გული მეწვის... და მტკივა, მტკივა მზის
ისრებით დაჩხვლეტილი ხელისგულები... ეს სიკვდილის
უდაბნო იყო! გამოვაღწიე კიდეც, მაგრამ წინ დამიხვდა
სულ სხვა უდაბნო: ინტერნეტის პირშეკრული
გამოქვაბული, შავი უდაბნო... ის მთხოვს ყველაფერს,
რაც ქაღალდის უდაბნოში გამოვატარე: ის სტრიქონები,
ის წიგნები, ის ძვირფასი სახელები... თუმცა არ ვიცი შავ
უდაბნოს ხრიოკ ველებზე ფესვებს როგორ გაიდგამს და
განედლდება ჩემი დარდი, სხვა უდაბნოს
შხამდალეული...

პოეტის გულის საიდუმლოს მე გავანდობ
დაუშურველად და დავუხატავ თეთრ ქვიშაზე
სიყვარულის ცეცხლში ჩამდგარ ადამიანებს, გავანდობ
იმ დარდს იქ, სიკვდილის უდაბნოში მე რომ ვატარე.

რაღაც დამთავრდა, რასაც გადაჰყვა ჩემი ნაწყენი
გულისტკივილი. მშვიდობით, ჩემო თეთრო უდაბნოვ!
შენი ქვიშა და სიმხურვალე თვით საჰარის უდაბნოსაც
შეშურდებოდა! მშვიდობით, დიდო პოეტებო,
წამებულებო, სანახევროდ ღმერთებო და სანახევროდ
პოეტებო!.. ამ უდაბნოში თქვენს ღვთაებრივ
კვალზე ვიარე...

აქ ჩვენ ვიყავით: პოეტების წყეული კასტა და ჩვენ
მუხლამდე დავეფალით თეთრ უდაბნოში...
პირველმამებო, ერთი მითხარით და თქვენც,
პირველპოეტებო, ერთი მითხარით, რატომ დამტოვეთ
ამ უდაბნოში, ამ ცხელი მზის და ამ ხორშაკი ქარის
პირისპირ!.. თქვენგან აშლილი ქაღალდის მტვერში მე
ვეფლობი ეხლა წელამდე!.. ისიც კი არ დაიბარეთ,
პირველმამებო, რაც გველოდა ჩვენ, ქაღალდის
უდაბნოში მიტოვებულებს!.. აბა, რა ვუთხრა ეხლა იმას,
ვინც ამ გზაზე მოემართება, რა წავუწერო მე უდაბნოს
გზისნაპირებზე!?

ვინც ობლად დარჩა თეთრ უდაბნოში, ეს ჩვენ ვიყავით:
პოეტების წყეული კასტა... და იმდენი ვითავცემეთ და
გულები ამოვიგლიჯეთ... და იმდენი ვიღრიალეთ, რომ
სიზმრები გავუფანტეთ გალაქტიკის მოსახლეობას!

უდაბნოების ღმერთო მაღალო, შენ დაიფარე ის
უკვდავი სახელები, ვინც ქაღალდის უდაბნოში ფეხი
შედგა თავდაპირველად... უდაბნოების ღმერთო
მაღალო, აქ ბევრს, მართლაც გზა აერია და ოაზისს
ვეღარ მიაგნო, ვერ იგემა ცივი წყარო, კბილისმტეხავი!

აი, ისიც, დიდი მოხუცი: ჩვენზე მლოცველი, კავკასიის
მთების შვილი უპირველესი: ამ ქაღალდის და
სიკვდილის უდაბნოში ჩვენი დაღლილი სულების
მწყემსი... ის ლუხუმივით აიმართა ლაშარის გორზე და
მოისმინა ღმერთის სიტყვა, თავდაპირველი... და ჩვენ
მივდივართ უდაბნოში მისი მზერის მიმართულებით...
იმისმა ლოცვამ გაანედლა ჩვენი კვნესა, შემაძრწუნები...

დიდო ლუხუმო, შენ დალოცე საკვირველი ენა
ქართული: ჩვენი სამოთხე, ძველისძველი აღთქმული
მიწა!.. დალოცე ის დღე, როცა წმინდა მოსეს აჩრდილი
წინ წაგვიძღვება ჩვენ, ქაღალდის უდაბნოდან
გამოქცეულებს!..

მე ვარ ქაღალდის და სიკვდილის უდაბნოელი: ბაობაბის
ხმელი ფოთოლი... და უდაბნოს ერთგულებაში მე
ვერავინ შემეჯიბრება! მე ვარ ის მგზავრი, ვინც პოეტის
დიდი დარდი უდაბნოს მზეს აჩუქა და უგულოდ და
უსინათლოდ თეთრ ქვიშაზე მიდის არსაით...

დიდო ლუხუმო, შენ დალოცე ენა ქართული, შენ
დალოცე ვინმე მგზავრი, ამ ქაღალდის უდაბნოში
გზაარეული!


2013

ჯარჯი ფხოველი

ეს მთები

ეს მთები, როგორც მამაშვილები:
კაცები, თავი ვინც გაიმეტა,
მოვლენ და იმედს მომაშველებენ:
ეს მთები მყვანან ბოლო იმედად!

თქვენ ამარიდეთ სიტყვა უცადი,
თქვენ დამასიზმრეთ გზები, ხიდები...
ფიქრი, გულიდან მწვანე ფურცლამდი
თქვენ მოიტანეთ ხელისკიდებით...

მთებო, გადამხვევთ სავსე მთვარის ხელს,
ჩემს გულში თოვლი უნდა გაკვალოთ,
მოდით, დათვალეთ, დაახარისხეთ
სტრიქონი, წმინდა და სააკვანო!..

ეს მთები: მთების გულში ეტევი...
ეს მთები: მდგარნი მაშველებივით...
ეს მთები: მთები და იმედები...
ეს მთები, როგორც მამაშვილები...

2013

ჯარჯი ფხოველი და მიხო მოსულიშვილი, ვაჟაობა, 2013 წლის 26 ოქტომბერი.

თავისი თავის სტუმარი და თავისივე თავის მასპინძელი
(ჯარჯი ფხოველის საკარგყმო)

ვინმე დაუნდობელი და ულმობელი მოშუღარი, თუნდაც სიკვდილი გულში ერთხელ გაყრილ ხანჯალს მეორედაც რომ მოგინაცვლებს და უფრო უარესად გაგიყრის, აი, ესე დამემართა, მამაჩამის სიკვდილიდან ორი დღის მერე ჯარჯი ფხოველის გარდაცვალებაც რომ გავიგე...
მეორე დღეს კიდევ მამაჩემის პანაშვიდამდე რამდენიმე საათი რჩება და ნინო სადღობელაშვილი მწერს, - რადიო „ივერიისთვის“ ჯარჯი ფხოველზე ვაკეთებ გადაცემას. ძალიან მინდა თქვენი ჩაწერა. თუ სურვილი გექნებათ, სულ რამდენიმე სიტყვა, თქვენი შთაბეჭდილება ჯარჯიზე, რომ ჩაგვიწეროთ... კვირამდე გვინდაო.
ბოდიში, ნინო, მაგრამ ხვალ მამაჩემის დაკრძალვაა და ვერა მეთქი; მერე იყოს...
სულ ბოდიშები იხადა ნინომ, არ ვიცოდიო. საიდან უნდა სცოდნოდა, არავისთვის მითქვამს ამ კოვიდ-პანდემიის გამო...
... ფშავის მითოლოგიური ცენტრის, შუაფხოს ზემოთ, მწვერვალ უბისთავიდან ასიოდე მეტრით დაბლა, სოფელ არახიჯაში დაბადებული დავით ციგროშვილი, იგივე ჯარჯი ფხოველი უკუნეთის დიდი მესაიდუმლე იყო, თავისი თავის სტუმარი და თავისივე თავის მასპინძელი. იმისი მწვერვალი განმარტოებით დგას პოეზიის დიდ მთაგრეხილზე და თანაც მეტწილად სულ ნისლითაა დაფარული, მხოლოდ ზოგიერთი რჩეულისთვის თუ გამოაჩენს ხოლმე თავის მშვენებას, ტრაგიკულსა და იგავურს, ვაჟა-ფშაველას მადლით მოსილს და სამყაროს სევდით გაჟღენთილს...
გადახედავ ჯარჯის ორიგინალურ ნაწერებსა თუ ჩინური პოეზიის ბრწყინვალე თარგმანებს და უსათუოდ და ყოველმიზეზგარეშე რომელიმე ლექსი რომ არ აგედევნოს სამუდამოდ, არ იქნება.
საკუთარ თავზე გამოცდილს ვყვები: ჟურნალ „მნათობის“ 1969 წლის მარტის მესამე ნომერში, 85-ე გვერდზე რომ პირველივე ლექსია, მე ის დამყვება მთელი ცხოვრება და აჰა, აქაც იყოს:


***
იახსრის გორზე შუადღისას დაკლული ხარის
თვალები დადის ჩემი ქოხის
ჩათვლემილ ჭერზე...
და ხსოვნას ისევ ათრთოლებულ ხელებით
მოაქვს
ლორთქო ბალახის მეწამული აქვითინება.
ხელგამოწვდილო ჯარისკაცო,
შენ გეუბნები: აივსო ძვლებით ეს ქვეყანა
და გარდასულთა ჩურჩული ისმის მარტოდმარტო
მარადიული.
ჩურჩული ისმის დანგრეული სამრეკლოების
ირგვლივ... ყველაფრის გარეშემო, ყველაფრის
იქით:
შორს, ვიეტნამის გორაკებიდან, სადაც
ასკილი დამწიფდა უკვე...
და დაღვრემილი ოსვენციმიდან...
ჩურჩული ისმის, ჯარისკაცო,
მხოლოდ ჩურჩული.
მე კი ხმა მინდა ამ ღამეში,
ხმა, თუნდაც ხარის,
იახსრის გორზე რომ აღმოხდა
უკანასკნელად.

1969


მინაწერი:
წვერის მოშვებით გლოვა მთელ საქართველოში იცოდნენ და იციან კიდეც ტრადიციულად, მეც ეგრე ვაპირებ: ცალკე მამაჩემზე და იმის ორმოცი რომ გავა, ორი დღე კიდევ არ მოვიპარსავ წვერს და ჯარჯი ფხოველის გლოვაც გამომივა...
იმ ჯარჯი ფხოველისა, ვისი ლექსებიც ჯერ კიდევ წასაკითხი და შეუფასებელია, - აკი მოგახსენეთ, იმისი მწვერვალი სადაც და როგორც დგას მეთქი...
RIP ჯარჯი ფხოველი, იგივე დავით ციგროშვილი (18 ოქტომბერი, 1943 - 27 მაისი, 2021)...

მიხო მოსულიშვილი
1 ივნისი, 2021

კიდევ მინაწერი:
ღმერთო, რა იქნება, რომ გამაჩუმო ეგეთ ამბებეზე და მთლად დამკრძალავ ბიუროდ ნუ გადამაქცევ ამ უბედურის ერთ და ჩაწკვარამებულ ჟამიანობაში...
ამ ფოტოზე კიდევ ის ითქმის, რომ 2013 წლის 26 ოქტომბრის ვაჟაობაზეა გადაღებული, ჩარგალში. ჯარჯის ხო ლაპარაკი არ უყვარდა, მაგრამ ვაჟაობაზე სულ სხვა ჯარჯი ხდებოდა, - გაღიმებული და ენამზიანი... მე ეგეთი ჯარჯი უნდა დავიმახსოვრო...