პაოლო იაშვილი

პაოლო იაშვილი

მარიამ წერეთელს

ჩემო ძვირფასო! ყველა გეტრფის, ყველას ახარებ,
მე ჩუმადა ვარ, არ მჯერა, რომ თავს შეგაყვარებ.
დიდი ხანია გერიდები და ვარ მდუმარი,
შენთვის ვარ მხოლოდ ახლობელი, მხოლოდ სტუმარი.
მაისი მოდის! ვერ დავფარავ დიდი ხნის დარდებს,
შენს ნაცვლად ვეტყვი ჩემს სიყვარულს, მხიარულ ვარდებს,
და როცა ბაღში შენ გაივლი დარხეულ ტანით,-
გაშლილ ვარდებში ჩემი ტრფობა გამოიცანი.
აღარ ვიქნები მაშინ შენთვის ბავშვი, სტუმარი,
და ამღერდება ჩემი ლექსი წინათ მდუმარი.
მე შევეხები ნაზი კოცნით შენს ბროლის ხელებს
და სული მეფედ მხოლოდ შენ ერთს დაგასახელებს.

პაოლო იაშვილი

მე და კატა

ავსწიე ფარდა, და მაისში აკოცა მინას,
ვინც მე მიყვარდა ის ჩემთან არი და ჩემთან სძინავს,
ვაკოცებ ხელზე, როგორც წმინდანს მე დავკოცნი მას,
და სხვა სახელზე მე დავიწყებ მერე ოცნებას.
და მორიდებით კოცნას ვმალავ მე იმის თმაში
და ძვირფას ქვებით მომინდება მერე თამაში.
ზურმუხტს და ლალებს, მოვიფანტავ ტანზე ძვირფასათ,
დავხუჭავ თვალებს: მეყვარება მაისის მზგავსათ.
კოცნით გამთბარი, სიხარულში გავიწმინდები;
იღვიძებს ქმარი, რომ ჩამაცვას თეთრი წინდები.
ძვირფასი ქვები, ჩვენს საწოლში დაიფანტება...
მე კვდები, ვკვდები _ მისი ხელი მკერდს ელანდება.
შიშით ვიცანი: _ რომ მაისი გაგვითენდება
და ჩემი ტანი სიყვარულში დაითენდება.

პაოლო იაშვილი

მდუმარე ვედრება

ღმერთო! შენ დაამშვიდე ჩემი მამული,
ის არის სისხლით დანამული.
მან არ იცის – სიხარული როგორია!
უფალო! ჩემი ხვეწნა – ამბორია.
წინათ მას სდარაჯობდა ქალწული ნინო,
დღეს კი ქართველი სამშობლოში არი ულხინო!
ღმერთო! სად არი ჩვენი ბედი, ჩვენი იღბალი!
სუსტი ვარ, მაგრამ მენატრება გმირების ხმალი!
მხოლოდ მაშინ ვარ ბედნიერი და – წმინდა.
როცა მხურვალეთ მომინდება მამულზე ლოცვა.
მაგრამ მე ვიცი, არ დაგვტოვებ უფალო ისთე –
რომ კიდევ ერთხელ არ მოვიდეს ახალი ქრისტე,
რომ კიდევ ერთხელ არ ვიხილოთ მტრის მორჩილობა
და სიხარულით შევიხვიოთ მკერდის ჭრილობა,
ღმერთო! გვისმინე! ნუ დაგვტოვებ ქართველებს მარტო,
მე აღარ ვიცი როგორ გითხრა, როგორ მოგმართო!
ქვეყნიერების სიხარული როცა იწყება,
მე მეშინია საქართველოს გადავიწყება.
უფალო! შენ ხარ ქვეყნის მეფე, ქვეყნის მართველი,
დიდი ხანია შენს წინაშე იწვის ქართველი!
და ჩვენი ლოცვა დღეს სხვა ლოცვას აღარ ედრება,
უკანასკნელი გავიგონე ღმერთო ვედრება!

პაოლო იაშვილი

როგორც აფრის ტკაცუნი

მაინც რად მინდა მეტი დასტური
გარდა იმისა, რომ დილა მეხნა,
ვარ, როგორც ღვინო ალადასტური
და მიხარია ფათური ქვეყნად.

მორთმეულია სამყარო გობით,
მხოლოდ აკლია ოქროდ დადნობა,
და ყოველ ყვავილს, ვარსკვლავს და კოპიტს
ჩემი ლექსისთვის მართებს მადლობა.

ამართულია სოველ ქვიშიდან
ცამდე კრიალა შუშის კედელი;
და მე არ ვიცი, რაღა მიშლიდა
მეთქვა სიმღერა განუწყვეტელი:

როგორც აფრის ტკაცუნი
მოვარდნილი ზღვიდან,
ისეთი ვაჟკაცური
გაქროლება მინდა.

როგორც ფართო ჭადართან
ჩეროების ჯერი,
ისე ჩუმად ჩატარდა
ჩემი ლექსი ბევრი.

და ქცეული სურათად
სიტყვა, ყველა ბგერა,
მიწაზე მიცურავდა
დამწიფებულ ქერად.

ბოსტნების დასანაგვად,
მოუთიბავ მოლად,
ბალახის ამხანაგად
და ომბალოს ტოლად.

ახლა, როცა ტკაცუნი
აფრის მესმის ზღვიდან,
ასეთი ვაჟკაცური
გაქროლება მინდა.

მინდა სიტყვის თარეში
ჩემი ყველამ ნახოს,
ხევსურების ფარეხში,
ჩანჩქერების ახლოს.

მინდა მიწას მარჩენალს
ჰქონდეს მშვიდი ძილი;
ჰგავდეს ვაჟის გაჩენას,
მზის ამოსვლა დილით.
როგორც აფრის ტკაცუნი
მოვარდნილი ზღვიდან,
ისეთი ვაჟკაცური
გაქროლება მინდა.

პაოლო იაშვილი

სევდიანი ზურმუხტი

ნოხთა ყვავილებს გადაესხა ოქროს სასხური,
მაგრამ დედოფალს ჯერ არ სძინავს და თეთრად ელის,
პირამიდებში გაიფანტა ნისლი სიბნელის
და ლიდევ ერთხელ მოშვილდაობს მეფის მსახური,
დღეს სხვანაირი: ფერწასული და უსახური.
მოჰქრიან ხმები საშინელი გასაგონები:
“მოგვიკლეს მეფე” და ატირდნენ ბნელი მონები,
დარბაზში კრძალვით შეასვენეს მბრძანებლის რახტი,
ღამისფერ ფარჩით შეიმოსა ფირუზის ტახტი.

ღრმა ღამეებში თეთრ ლანდივით შესახედარი
სწუხს დედოფალი: დაფანტულა ფიქრი მრავალი;
საზღვრების იქით იხედება მისი მხედარი,
მაგრამ არ იცის ნათელი გზა იქ წასავალი.
და მძინარ დარბაზს თითქო ნაზად მიეპარება,
სანთლისფერ ლოცვით აჩქარებას მეფეს ჰპირდება,
მაგრამ ჩქარი მზე შორეულ ლანდს მიეფარება
და დაღალული მეოცნებე კვლავ ატირდება.

აღმოსავლეთის ძვირფასი ქვა, თეთრი მადონა
დილით ირთვება ელვარებით და სიძვირფასით;
მაგრამ იჩოქებს დეოფლის წინ ასული მონა,
ფრთხილად აგროვებს ზურმუხტის ცვრებს იისფერ თასით.
და ყოველ ღამის ამ ცრემლებში პირდაბანილი,
კრძალვით შეხვედრა ჩუმ დედოფალს მეტად უხდება.
და როცა მოვა სურნელება მზით მოტანილი,
ემჩნევა სახეს საკვირველი გაზურმუხტება.

საზღვრების იქით გზა არ ინახება,
რაც უნდა ბევრი ღამეები ცრემლებით თვალო!
ძველ სიმღერებში შენი მუდამ წმინდა სახება
თეთრ პილიგრიმებს შენახული აქვს დედოფალო!
როცა არაბი ჰფანტავს სილას აელვარებულს,
იგონებს როგორ ლოცულობდი და როგორ სწუხდი,
და იმ სიმღერას, მარად ახალს და შეყვარებულს,
პირამიდებში სერვდიანი, - ჰქვია, -ზურმუხტი.

პაოლო იაშვილი

ფარშავანგები ქალაქში

ქალაქში სიცხე იყო. რეტიან ფიქრებს
მზე აწვალებდა და ახრჩობდა ცხელ ნიაღვარში:
(ავია, როცა წითელ გველებს მზე შემოიკრებს,
და დაიქცევა მკბენარ სისხლად ქუჩების ღარში).
ქალაქში სიცხე იყო. ეტლები ჰქროდნენ,
მზეს ემდუროდნენ მომეტებულ ნეტარებისთვის;
მხოლოდ კატები ქვეყნის დუღილს შეეხაროდენ,
რომ ინახავენ თავის ვნებას ცხელ დარებისთვის:
როგორც დამსხვრეულ შუშების მტვერი,
ისე ელავდა ლურჯი ჰაერი.
და მოძრაობდა ჩქარ ელვარებით
ხალხი, მორთული ცხელ ოლარებით.
ქარხნების ყვირილი და კვამლი ღვრია,
ქუჩებში სნეული ძაღლები ყრია.
კნავიან სახლებზე ფერადი კატები;
საყდრის გუმბათები
ცას ეშურებიან, ვით ცეცხლის ენები.
მხურვალე ცახცახით დაჰქრიან ცხენები.
მწვანე და წითელი ქოლგების ტრიალი,
სადღესასწაულო დროშების ფრიალი,
ლურჯ ხავერდიან ხეების ლანდები,
ოქროს და ძვირფასი ქვის შუშაბანდები...
სისხლისფერ გველეშაპს ბრაზი ემატება.,
ქალაქში შენიშნეს ჰაერის ანთება...

*
მოულოდნელად, მდუღარე მზის მთვრალი განგებით,
ჰაერი აყვავილდა წითელი ფარშავანგებით.
იყო მათი მოვლენა წითელი ქარტეხილი,
იყო მათი ყვირილი მხურვალედ დატეხილი.
ფრთებზე სდუღდა სპილენძი და კიოდნენ ყვითელ ციდან,
თითქოს ახლა ამოსცვივდნენ გახურებულ ქვაბებიდან,
რომელშიდაც სჩქეფდა რკინა;
და ფრთებდამწვრებს ვერ ეპოვათ ვერსად ბინა.
და ელავდა მათი ტანი სისხლით,
თითქოს ვინმე მოსდევდა ფარშევანგებს მზის ხმლით.
ცხელ ჰაერის ცისფერ ხორცსა გლეჯდნენ მკაცრი ნისკარტებით
და ქალაქში მოფრენილნი გაგიჟებულ მზის დარდებით,
ქუჩებს, ოქროს მდინარეებს, აკვნესებდნენ ახალ შიშით-
და აივსო ეს ქალაქი ხმაურობით და სიგიჟით:
ლიწინით სცვიოდნენ ხეებს ტოტები
აინთნენ სახლები ალმურის მოდებით.
ხალხი ირეოდა კვნესით და ვაებით
ყვირილით მიჰქროდნენ ჩქარი ტრამვაები.
და ფარშავენგები ჰკიოდნენ, ჰკიოდნენ,
მაღალ სახლებიდან კატები სცვიოდნენ.
და გიჟი ცხენები ხედვა ახვეული,
მოსჩანდნენ სვეტებზე მკერდგადახეული.
ოხრავდნენ გაერში მზისგან დავნილები,
სისხლით ატლასობდნენ ძირს ქვაფენილები.
წითელ ქარში ზართა რეკა შემოისმა ყრუ და ჩქარი.
ყველა შიშმა გადარეკა, მხოლოდ მკვდართან მოსჩანს მკვდარი,
ცხელი ორთქლი, ცრემლისფერი, მხურვალე ცას ეფინება,
ჩუმად არის ყველაფერი, ქალაქს წითლად ეძინება.
და სხივოსნობენ გუმბათები, და ოქროს ჯვრები,
იისფერ ნისლში მდუმარებით სჩანან ველები.
ვით დაფლეთილი, სისხლისფერი, სოველი ჩვრები,
ხეებზე სხედან დაღალული მზის ფრინველები.

პაოლო იაშვილი

წითელი ხარი


წითელი ხარის ნაძოვზე
ბალახი აღარ ამოდის - ნაცეცხლარი.
ხალხური სიმბოლიკა


ყვითელი რქებით
წითელი ხარი,
ცხელი და ჩქარი,
ვადიდოთ ქებით.

ცეცხლიან ყვავილებში მოჩვენება წითელი
ცხელი ცახცახით ელის
რომ ქვეყნის ამღერება
იქნება მზის ნადიმი შუადღის მშვენიერება.

გაგიჟდება ალით მხარე. ცისკენ მიჰქრის კვნესით ხარი,
მიწა რქებით მონათხარი ნაკვერცხლებად სცვივა ჰაერს.
ხარის ლანდი გაჩნდა ტევრში. ზღვა აღარ ჩანს ოქროს ტვერში.
მიწის ლოცვა აქ ფრთას ვერ შლის,
ვერ შლის სურვილს ათასნაირს.

ხარსა ხარი მისდევს მზესთან,
ვინ დაითვლის წითელ ხარებს?
ჰაერს ფრთები აუკვნესია.
ყველა მზისკენ! ყველა მზეში! მიწა ვეღარ გაგვახარებს?

ქვეყნის,ცეცხლი რკალში სახლობს,
ის, რაც ცოცხალს შავად ახმობს,
რაც ტყეებს დასანგრევად
ცხელ ზაფხულში ჩვენსკენ ილტვის,
სანადიმოდ მოსაწვევად
ჩვენ გვიგზავნის წითელ სიკვდილს.

და მზის ცხოველს, ყვითელ რქებით
ქვეყნად ცეცხლის ფრთით რომ დადის,
ჩვენ ვადიდებთ წმინდა ქებით
და ვეჩქარით ალურ ნადიმს.